Şekerde başlayan spekülatif fiyat artışına hükümet el koydu. Ticaret Bakanlığı stokçularla ilgili inceleme başlattı. Tarım Bakanlığı da üreticileri uyardı. Bazı firmalar fiyatı düşürdü. Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu ise fiyat artışlarına profesyonel vurguncuların neden olduğunu söyleyerek vatandaşlara çok önemli uyarılarda bulundu.



Ticaret Bakanlığı, şekerde haklı rekabeti bozan faaliyetler olduğuna dair son dönemde kamuoyuna yansıyan hususları işleme alarak, şeker fabrikaları nezdinde incelemeler yapıldığını açıklamıştı. Tarım ve Orman Bakanlığı ise şeker üreticisi firmalara gerekli uyarıları yaptığını, neticesinde özel sektördeki bazı firmalar çuval şeker fiyatlarını 800 TL’den 575 TL bandına indirdiğini açıkladı. Peki bu karar piyasalara nasıl etki etti? Vatandaşlar etiketlerde fahiş zamları gördüğünde ne yapmalı? İşte cevabı.


ZAMMI DURDURDULAR!

Birçok markanın zam hazırlığında olduğunu ve bu kararla birlikte zammı durdurduklarını belirten Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu milliyet.com.tr'ye yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

"DİLEDİKLERİ ŞEKİLDE FİYAT ARTIRMAYI PLANLIYORLARDI"

Birkaç ay zarfında zaten şekerin fiyatı neredeyse yüzde 80 artmıştı. Bizim birkaç ay önce 6 lira ile 8 lira bandında aldığımız toz şeker, 14 lira ile 17 lira bandına çıkarılmıştı. Şimdi de aynı ayçiçek yağında olduğu gibi fiyatların artacağı söylentisini yayarak bilinçsiz tüketicilerin ramazan arifesinde marketlere adete hücum ederek toplu alım yapmalarını zamdan korunmak için toplu alım yapmalarını sağlamak istediler. Böylelikle raflarda şeker azalacak, diledikleri şekilde fiyatı artırmayı planlıyorlardı.

Bu haber tüketici örgütleriyle dillendirilince bakanlık devreye girdi ve denetimleri neticesinde 800 liraya çıkması planlanan şekerin 575 liraya ineceği açıklandı.

PROFESYONEL VURGUNCULAR!

Bizim gözlemlediğimiz şeker fiyatlarında yapılmak istenen her zamanki profesyonel vurguncuların rant oyunu şimdilik tökezlemiş durumda. Bu kadarı yetmez, kamu otoritesinin de işin üzerine giderek raflarda bulunmayan şekeri tutan failleri cezalandırmalı ve Türk Ceza Kanunu’na (TCK) göre stokçuluk suçu işlediklerinde dolayı Cumhuriyet savcılarından ihbarda bulunmalıdır.

SPEKÜLATİF HAREKETLERİN NEDENİ NEDİR?

Bunun en önemli sebebi vurgundur. Ramazan öncesi sıklıkla karşılaştığımız bir vurgun senaryosu yaratılmış ve böylelikle birileri büyük miktarda haksız kazanç elde etmek amacındadır.

Dünyanın hiçbir demokratik hukuk devletinde halkın temel ihtiyaçları serbest piyasa ekonomisinin vahşi kurallarına terk edilmez. Eğitim, sağlık, ulaşım, haberleşme ve gıda gibi sektörlerde devletin düzenleyici ve denetleyici rolü vardır. O nedenle ekmek fiyatları belirlenirken kamu otoritesinin onayı gerekir.

Gerekirse haftaya 2-3 liradan alsın biz talebi düşürürsek fiyatlar da düşmek zorunda kalacaktır. Tüketici ben zamdan etkilenmeyim diye 1 kilo yerine 5 kilo birden alırsa o taktirde fiyatlar hızlı bir yükselişe geçecektir.

‘TÜKETİCİLER İHTİYAÇLARINI ASGARİ MİKTARDA ALMALILAR’

Bu nedenle tüketicilerin fiyatları yükseltilmek istediği gözlenen tüm ürünlerdeki ihtiyaçlarını asgari miktarda almalarını ve fiyatları kıyaslamadan da satın alma kararı vermemelerini tavsiye ediyorum. Bu arada sebze ve meyvede dijital takip sistemi kurulursa tarladan nihai tüketiciye kadar kime hangi tarihte hangi fiyatla aldığı kime kaça sattığı tespit edilebilecektir. Ayrıca paketli temel ihtiyaç ürünlerinde tavsiye edilen satış fiyatının ambalaja yazılması zorunlu hale getirilirse, eski fiyattan alıp rafa koyduğu mala fahiş fiyat uygulayanlar tüketiciler tarafından anlaşılabilecek. Böylelikle tüketici kimin vurgun yaptığını net olarak görecektir.

NE OLMUŞTU?

Tarım ve Orman BakaDiğer taraftan, bu gözle görülür gerekçenin yanında piyasada bir takım spekülatif hareketlerin oldukça yüksek fiyat artışlarına neden olduğu da görülmektedir.

Hatırlanacağı gibi ayçiçek yağında geçtiğimiz günlerde yapılan spekülasyonlar vatandaşımızı spekülatif fiyatlarla temin yoluna gitmeye maruz bırakmıştı.

Bakanlığımız bu konuda aldığı tedbirler ve doğru zamanda yapılan bilgilendirmeyle piyasa manipülasyonlarının önüne geçmiş ve her zaman vatandaşının yanında olduğunu göstermiştir.

Şu anda piyasada şeker konusunda da ayçiçek yağı hususunda da olduğu gibi benzer spekülatif bir hareket yaşanmaktadır.

Türkiye’nin 2020-2021 üretim döneminden 400 bin ton şeker rezervi mevcuttur. 2021-2022 üretim döneminde ise 2.5 milyon ton şeker üretimi ile toplam hacim 2.9 milyon tona ulaşmıştır.

Dolayısıyla ülkemizin yıllık şeker ihtiyacının 2.7 milyon ton olduğu dikkate alındığında 200 bin tonluk ihtiyaç fazlası şeker üretimimiz bulunmaktadır.nlığı şeker fiyatlarıyla ilgili açıklamalarda bulunmuş, ve üretici firmaları uyarmıştı. İşte o açıklamanın detayları: "Dünyada ve ülkemizde gıda sektörü girdi maliyetlerinde pandemi süreciyle başlayan ve Rusya-Ukrayna savaşıyla devam eden bir artış trendi yaşandığı bilinmektedir.


Bakanlığımız bazı şeker üreticisi firmaların maliyetlerinin çok üstünde piyasaya mal vermeye çalışmalarının ve stokçuluğa tevessül etmelerinin önüne geçecek her türlü imkâna sahiptir. Bundan önce olduğu gibi bundan sonra da bu konuda gerekli tedbirleri ivedilikle alacak ve uygulamaya koyacaktır.

Bu bağlamda, Türkşeker’in uyguladığı Raf Fiyat Garantili (RFG) sistem ile nihai tüketici uygun fiyatlarla şekere ulaşabilmektedir. Ancak imalatçı firmaların şeker tedarikinde birtakım zorluklar yaşadığı da bilinmektedir.

Bu fiyatların kalıcı hale dönüşmemesi durumda bakanlığımız piyasanın dengede kalması için gerekli tedbirleri alacak ve üretici firmaların uygun maliyetle şeker tedarik etmesini sağlayacaktır.

Türkşeker elindeki şekeri başta küçük üreticiler olmak üzere Ramazan ayı öncesi imalatçı tüm firmalara kapasite raporları dikkate alınarak hızlı bir şekilde arz edecektir.

Bu uygulamayla sadece nihai tüketici değil, aynı zamanda imalat yapan firmalara da uygun fiyatlara şeker tedarik edeceklerdir.

Bakanlığımız bugüne kadar olduğu gibi bundan sonrada vatandaşımızın, üreticimizin ve tüketicimizin yanında olmaya devam edecektir"